Auteur: Luc Dekervel

Onze praktijkverpleegkundige Lien Casano komt in de praktijk parttime meewerken .
Huisartspraktijken worden multidisciplinair : dat betekent dat de huisarts zich laat omringen door andere eerste lijn werkers. Dit zal op de eerste plaats vooral een verbetering van de kwaliteit van de zorg betekenen.
Een verpleegkundige kan natuurlijk haar typische technische  zorgen verstrekken zoals wondzorg, bloedafname, hechtingen verwijderen, ecg …

Daarnaast kan zij/hij ook een aanspreekpunt zijn voor mensen met chronische aandoeningen . Ze kan een doorverwijzing regelen, medicatie en de parameters (bloeddruk , gewicht, glucose, saturatie…) controleren en in het medisch dossier noteren . Ook kan zij/hij als nodig de tijd nemen om naar  uw klachten te luisteren , te inventariseren en door te geven aan de huisarts.
Voor complexe aandoeningen (zoals diabetes, long- en vaat- en hartziekten)kan ze meehelpen om dieet en/of  eventuele verandering in levenswijze te bespreken. Ze kan, in samenspraak met de huisarts, met haar kennis van de sociale kaart (andere hulpverleners) u mogelijks helpen naar de voor u aangepaste zorg.
Natuurlijk kan zij ook een deel van de administratieve last van de huisarts op zich nemen. 

Het gebruik van sociale media kan ook positieve hebben.
De vrees voor deze nieuwe technologie was er ook bij de komst van andere vernieuwende media zoals tijdschriften, radio en televisie. De komst van het internet en de sociale media (online platformen waar gebruikers met elkaar in contact en interactie komen) blijkt in het algemeen niet zo’n negatieve invloed te hebben op het welzijn van jongeren.
Ontspanning via baby-tv , voorleesverhalen, creativiteit via games , online kleurplaten, filmpjes, vlogs en blogs, het kan allemaal verrijkend zijn. (ondersteuning , informatie , updates)
Bovendien is meer verbondenheid mogelijk met familie, leeftijdsgenoten  via facetime, skype, sms berichten, whatsapp…(sociaal kapitaal vergroten)
Zeker vanaf 12 jaar kan je met berichten, foto’s of muziek jezelf beter laten zien aan je kleine of grotere wereld.

Bij een lange autorit, in de wachtzaal als we niets om handen hebben…lijkt het erop dat filmpjes kijken, muziek beluisteren maar ook chatten goed geschikt zijn om die verloren momenten te kleuren.
Maar wordt hierdoor het  risico niet vergroot dat het kind of de jongere niet goed meer kan omgaan met wachten, met leegte en pauzes in ons drukke leven?
 Bestaat er een gevaar dat hij minder invulling zoekt voor die leegtes, dat hij met andere woorden minder creatief bezig  is.
 Bovendien kan de online wereld  vervreemden  van de realiteit rond. Gezellig tafelen kan dat nog met de gsm in ons bereik?  of aandachtig studeren en les volgen? of een boek lezen? of rustig in slaap vallen en het functioneren van de afgelopen dagen overpeinzen .
Ook is lang kijken naar kleine schermen slecht zijn voor de ogen, rug en nekspieren en de conditie in het algemeen …
De duurtijd van het gsm gebruik per dag (de schermtijd) kan een parameter zijn voor onze afhankelijkheid.

Telkens we de Gsm raadplegen of ontgrendelen om van alles moeten checken of nieuws met hoge amusementswaarde te raadplegen zou onze vermoeide geest een kleine  dopamine kick krijgen.
Er is ook de ‘Fear of Missing Out’ bij het afwezig blijven op sociale media: de vrees iets belangrijks te missen of niet mee te zijn : feestjes, samenkomsten verjaardagen, promoties…

Zeker moet er gewaarschuwd worden tegen overmatig gebruik. Als op de onderstaande stellingen overwegend 4 vaak en 5 altijd geantwoord wordt, hebben we te doen met problematisch gebruik en moet het gebruik verminderd worden?

In hoeverre is het volgende waar als je kijkt naar de afgelopen maand.
Geef telkens een score tussen 1 en 5 (1 =nooit, 2= bijna nooit, 3 = soms, 4 = vaak, 5 = altijd)
1. Het is moeilijk voor mijn kind om te stoppen met het gebruik van media
2. Media is het enige dat mijn kind lijkt te motiveren
3. Media is het enige waar mijn kind aan lijkt te denken
4. Het mediagebruik van mijn kind belemmert onze familie-activiteiten
5. Het mediagebruik van mijn kind zorgt voor problemen binnen het gezin
6. Mijn kind wordt gefrustreerd als hij geen media kan gebruiken
7. Mijn kind gaat steeds meer tijd met media doorbrengen
8. Mijn kind gebruikt stiekem media
9. Als je kind een slechte dag heeft, is media het enige dat lijkt te helpen om hem
beter te laten voelen

Het effect van vermindering  op het welzijn bij intensief gebruik is blijkbaar duidelijker dan van volledige stop. Hoe kunnen we dit proberen?
-Eventueel opstellen weekschema opstellen rond gebruik
 -Aandacht voor alternatieve activiteiten
-Sociale media vrije momenten inlassen
 -Telefoon beneden laten of uit zicht leggen
 -Apps gebruiken die de schermtijd beperken : ‘screen time’ , ‘parent passcode’ en  ‘limits’

Op de site van medianest vind je leeftijdspecifieke adviezen voor internetgebruik bij de jongeren.:

● https://www.medianest.be/mediagroeilijn 
● https://www.mediawijsheid.nl/mediadiamant-0-5/
● https://www.mediawijsheid.nl/mediadiamant-6-8/
● https://www.mediawijsheid.nl/mediadiamant-9-12/
● https://www.mediawijsheid.nl/mediadiamant-13-18/

Via contacten met  personen van dezelfde leeftijd/geslacht met min of meer dezelfde meningen en capaciteiten kan men  zich gaan positioneren en vergelijken op verschillende levensdomeinen.
Zeker voor jongeren die wat minder zelfwaarde gevoel hebben ( zelfwaarde staat voor de positieve of
negatieve houding van een individu ten opzichte van zichzelf) is het belangrijk van niet te veel te scrollen maar zelf te posten, en actief deel te nemen . (actief gebruik >passief gebruik)



Voor iemand die zich onzeker voelt kan passief gebruik de stemming en de zelfwaarde negatief beïnvloeden , angst, sociale steun en lichaamsontevredenheid  vergroten en jaloersheid induceren.


Belangrijk ook voor het kind is ook dat het online zijn niet stiekem plaatsvindt maar in een open familiesfeer .

Voor de ouders betekent dit praten met kind over wat ze online zien en doen. Begeleiding geven bij hun mediabeelden, meer dan controleren . Met de jongere  communiceren over hun ervaring in een positieve en open ingesteldheid. Uitleg geven zo nodig over de apparaten en hun bediening. Afspraken maken. Bij familie collega’s en vrienden hoe zij het aanpakken.
Natuurlijk is al volwassene zelf het goede voorbeeld geven belangrijk :  qua tijdsduur van gsm gebruik qua plaats en qua manier van reageren op online gebeurtenissen

Het gevaar om gepest te worden is online uiterwaard ook aanwezig. Vaak zijn cyber pesters jongeren die zelf problemen hebben. De gevolgen van dit pesten kunnen lang aanhouden en lijden tot angst , depressie en vermindering van zelfwaardegevoel
https://www.medianest.be/welke-gevolgen-heeft-cyberpesten

Uiteraard is ook hier begeleiding aangewezen , niet in het minst door dichte familie.
Luisteren en de beleving van de jongere navragen en steun geven zijn hier belangrijk.
….Hoe voel je je bij lezen commentaren
…..Kent persoon jou voldoende voor dergelijke uitspraken te doen?
….Zegt de commentaar iets over jou, of is persoon die commentaar botst jaloers/negatieve bui
…Denk je dat anderen het eens zijn met de opmerking? Hoe weet je dat? Betekent dit dat ze gelijk hebben?
….Had die   persoon commentaar aardiger kunnen zeggen?
…..Hoe geef je best commentaar op anderen?

Meer tips

Waar vind je hulp bij cyberpesten?
Link

Hoe zit het met het testen op COVID als men op reis gaat of terugkeert?

Bij risicocontact valt het testen ongeveer weg:

Wat bij symptomen van COVID ?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C

 

De cholesterol staat te hoog. Meer en meer wordt nu gekeken naar de LDL cholesterol of de non-HDL cholesterol. Door zwaarlijvigheid (buikomtrek) en alcoholinname gaan de triglyceriden en dus ook het non-HDL cholesterol stijgen. De buikomtrek zou bij een man niet hoger mogen zijn dan 102 cm en bij een vrouw 88 cm.

Toch blijft de LDL cholesterol hypothese  gelden , dit betekent dat een daling van de LDL cholesterol met 40 mg/dl  een vermindering  veroorzaakt van hart en vaatziekten  met ongeveer 20 tot 25 %  per jaar.

Dieet blijft de hoeksteen van de behandeling
Niet alleen het gebruik van vetstoffen moet beperkt worden, maar ook de calorie inname in het algemeen.
Wie veel beweegt mag zich wel  meer veroorloven qua calorie inname,  omdat je meer verbrandt. Gezond  eetpatroon staat dan ook altijd in relatie met voldoende beweging. Link gezond bewegen

De beste calorimeter is de weegschaal en het verdient aanbeveling om vlug in te grijpen als je enkele kilogrammen verdikt. Dit is immers vrij gemakkelijk te corrigeren. Ferme gewichtstoename maakt afvallen op lange termijn  in de praktijk toch zeer lastig tot onmogelijk . Het resultaat van een drastisch dieet kan je pas na enkele jaren evalueren en dan blijken veel diëten het niet zo schitterend  te doen.(jojo effect)

Plantaardige en weinig of niet-bewerkte voedingsmiddelen vormen de basis van een gezonde voeding. Groenten en fruit (bij voorkeur van het seizoen), peulvruchten, volle granen en noten vormen de basis voor een gezond en milieu verantwoord voedingspatroon en staan daarom in de donkergroene zone van de voedingsdriehoek.

Producten uit de oranje zone moeten met mate gebruikt worden. Op deze lijst staan veel vleesproducten.
Boter, rood vlees, kokos- en palmolie en andere plantaardige vetstoffen kunnen veel verzadigde vetzuren bevatten maar brengen ook belangrijke voedingsstoffen aan zoals ijzer, vitamine B12 en vet oplosbare vitaminen.
Deze voedingsmiddelen uit de oranje zone kunnen , zij het in beperkte mate, deel kunnen uitmaken van een gezonde voeding.
Wissel rood vlees als mogelijk bijvoorbeeld af met vis, ei, gevogelte en peulvruchten.

Producten uit de rode bol buiten de driehoek  moeten vermeden worden: ze bevatten veel calorieën maar brengen daarnaast weinig tot geen voedingswaarde bij. Het worden lege calorieën genoemd. Ze zijn relatief goedkoop, overal te vinden en prikkelen door hun samenstelling de smaak.
De lijst met deze producten is dan ook  lang en die producten maken ten onrechte een derde van onze voeding uit.
Alcoholische dranken, alcoholvrij bier, frisdranken, sportdranken en energydranken.
Fantasiesauzen (bv. samurai, andalouse, bickysaus,…)en zoutrijke sauzen (bv. mosterd, pickles, ketchup)
Suikersnoep,confituur, stroop, honing, chocopasta, speculoospasta, chocolade, sorbet, waterijs
Alle koek en gebak, taart .
Zout: keukenzout, kruidenmengeling of bouillon op basis van zout, zoute gerechten en snacks, fastfood ,gefrituurde producten, bewerkt vlees

Bij overgewicht komt het erop aan  minder te eten  is light voeding kopen  niet zo’n goed idee. Ook dient er op gelet te worden dat er niet te veel calorierijke dranken ingenomen worden (alcohol, fruitsap, coca, limonade…) . Ons verzadigingsgevoel werkt niet goed bij drankinname, zodat we niet goed aanvoelen wanneer we genoeg hebben en overconsumptie dreigt.
Het is goed van  een idee te hebben van de calorie inhoud van wat je eet. Weet bijvoorbeeld dat aardappelen minder dan de helft calorieën bevatten dan deegwaren. Ook de NUTRI score kan daarin helpen. Deze score maakt een afweging tussen de gezonde en minder gezonde ingrediënten van een voedingsbestanddeel .

Hoe meer een product naar A of B neigt, hoe minder vetten, suikers en calorieën en hoe meer vezels groenten en fruit het bevat.  De score is een visueel instrument die zo gemakkelijk toelaat om een betere, gezondere keuze te maken binnen een bepaalde productgroep.
Een voorbeeld: kant-en-klare pizza’s horen in de rode bol bij de voedingsdriehoek, je eet ze dus best niet te veel. Toch trek in pizza? Kijk naar de Nutri-Score om uit alle beschikbare pizza’s die met de betere voedingswaarde te kiezen.

Zeker na ziekte, op hogere leeftijd of na een periode van minder mobiel zijn is verlies van spiermassa mogelijk. Het meten van de spiermassa is niet zo eenvoudig en het gewichtsevolutie op de weegschaal is onvoldoende om de verandering in spierweefsel te volgen. Wel is het soms gemakkelijker om vast te stellen dat bepaalde activiteiten of inspanningen nu op korte tijd moeilijker verlopen. Het rechtkomen uit zetel of stoel is daar een voorbeeld van. Voldoende eiwitinname gecombineerd met actief bewegen is dan nog belangrijker.
Op thuisarts is er meer informatie te vinden:
https://www.thuisarts.nl/te-veel-afgevallen/ik-ben-te-veel-afgevallen-en-wil-weer-sterker-worden
Bemerken we dat een hoge inname van rood vlees wordt afgeraden en dat vleesvervangers vaak veel vetten en zout bevatten.

Meer op gezondleven.be

Wist je dat in 2020 64,2% van de 50- tot 74-jarige mannen en vrouwen in de regio Zuid-West-Vlaanderen zich preventief lieten testen op dikke darmkanker? Dit wil zeggen dat ook een groot deel (een op drie personen) zich nog niet preventief laat testen.  Door dit preventieve onderzoek kan dikke darmkanker vroegtijdig opgespoord worden, wat de kans op genezing vergroot. 

Met het bevolkingsonderzoek dikke darmkanker worden 50- t.e.m. 74-jarige mannen en vrouwen in Vlaanderen uitgenodigd om elke twee jaar een stoelgangtest te doen. Een groot deel van deze groep gaat in op de uitnodiging. Maar ook mannen en vrouwen die dit nog niet doen, dienen geïnformeerd te worden

Tijdens de actiemaand in maart willen we inzetten op de sensibilisering rond het bevolkingsonderzoek dikke darmkanker

De sensitiviteit van de iFOBT bij een 2-jaarlijkse screening voor een beginnende (in situ) en darmkanker zelf ( invasief CRC) is hoog respectievelijk 94% en 85% Dit voldoet aan de sensitiviteit die vooropgesteld wordt in verschillende Europese richtlijnen.( bij hoge sensitiviteit mis je minder poliepen en tumoren) .
Met 96,4% heeft de methode ook een hoge specificiteit, waardoor onnodige coloscopieën kunnen vermeden worden. ( als de specificiteit hoog is is er minder kans dat een test positief tekent, als je gezond bent)

Het Vlaams Bevolkingsonderzoek stelt dat elke man en vrouw vanaf 50 jaar best deelneemt aan een colorectaal screeningsprogramma.(2,3) Gerandomiseerde trials hebben aangetoond dat screening met iFOBT de mortaliteit door colorectale tumoren met 16% reduceert. Het voorgesteld screeningsinterval is 2-jaarlijks. 

Meer uitleg van Dokter Luc Colemont.

1/ Symptomen

– bij lichte klachten: hoesten, neusloop, keelpijn, lichte koorts, braken diarree en niet zo ziek
je kan je risico op Covid inschatten via dit formulier  en ook een code aanmaken.
Ga voor een test bij voorkeur naar de apotheker of testcentrum.
Een quarantaine attest voor het werk wordt je automatisch toegestuurd als je positief bent.

– Bij ernstige klachten: veel hoofdpijn, hoge koorts, bedlegerig of kortademig.
of je bent ouder dan 65 jaar, je hebt  diabetes, hart-vaatlijden, zwaarlijvigheid  of  verminderde afweer:  bel de huisarts.
Een test bij apotheker of testcentrum kan ook, maar vervangt geen medisch advies.

– Indien langer dan 5 dagen ziek: steeds PCR test (bij huisarts of testcentrum)

Indien Covid positief: 7 dagen quarantaine

2/ hoog-risico contact:
– Gevaccineerd in de laatste 5 maanden:  geen quarantaine , geen test
               –  maximaal  telewerken,
             –  bij voorkeur een FFP2-mondmasker  dragen,
             –  afstand houden
             –  geen contact met kwetsbare personen

– Gevaccineerd en laatste spuit  langer dan 5 maand geleden:
                – uit quarantaine vanaf dag 4
                – dagelijks negatieve zelftest vereist vanaf dag 4 tem dag 7

– Niet gevaccineerd:
                – Quarantaine gedurende 7 dagen
                 – Dagelijks negatieve zelftest vereist vanaf dag 7 tem dag 10     

 

3/ Regeling bij kinderen < 12 jaar.          
 -Geen quarantaine meer voor hoog risico contacten         
– Bij symptomen van COVID-19 : testen. 
        – Indien positief:  zeven dagen quarantaine.

 

Hier nog eens een handig overzicht van de overheid:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

 

 

-Wanneer en waar moet je je laten testen?

Opmerking: Wie een Covid infectie deed moet in de eerste 6 maanden niet meer getest  worden (herstelattest)

 1/ Als je ouder bent dan 6 jaar en symptomen hebt van een luchtweginfectie
en zeker bij reuk en/of smaakverlies (soms bij waterige diarree >3 keer per dag en\of braken ).
Je kan je laten testen bij de meeste apothekers  ( de apotheker maakt zelf een code)
Ook in de testcentra(*) of labo’s , maar hier heb je vooraf een code nodig.
maak eventueel zelf een code aan via deze link.


2/ Als je in contact kwam met iemand die het coronavirus heeft.
Je kan alleen getest worden in een  testcentrum (*) (na het ontvangen van een code). Als je geen code ontving kan je zelf bellen naar het contactonderzoek 
Telefoon:  02 214 19 19.
Gevaccineerd?
Een test rond  de vijfde dag na het laatste risicocontact . Als negatief uit quarantaine mits verder voorzorgen te nemen.
(eventueel ook vanaf dag 3 tot dag 6)
Voor degenen die zich thuis niet kunnen isoleren van de zieke is er wel nog test op dag 10.
 Niet gevaccineerd?
Eerste test een dag na laatste risicocontact(dag 1) en een tweede op dag 7. Als deze laatste test negatief is einde quarantaine met voorzorgen.
In een gezin waar isolatie niet mogelijk is valt de tweede test op dag 10.
(= de dag waarop het zieke  gezinslid niet meer besmettelijk is.)
Als resultaat negatief mag men uit quarantaine  mits voorzorgen ?
Een derde test is dan wel nodig op dag 17


3/Als je terugkeert uit het buitenland. Link

4/Bij opname in ziekenhuis. 

5/ Als je op reis vertrekt. Reisadviezen per land : Link


-Wil je een overzicht van de  evolutie van Covid in ons land ?
 Er is een handig dashboard van Sciensano.

(*)Maak hier een afspraak in het testcentrum van Menen  link
    Resultaat van mijn test Hier
   Als er problemen zijn om codes aan te maken, PCR test te laten doen  of 
    voor attesten  kan je natuurlijk ook bij de huisarts terecht.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het alcoholgebruik in België is vrij hoog.
In studies blijkt dat bij meer  dan  een derde van de bevolking van problematisch alcoholgebruik aanwezig is. Dit wil zeggen dat de inname ervan zodanig is dat die lijdt tot psychische, lichamelijke en sociale problemen.
De sterfte en ziektelast door alcohol is bij ons dan ook hoog. Het is niet alleen  de drinker  die hieronder lijdt, maar ook de mensen rond hem.
Op de site van uwgezondheid.be kan je testen hoe afhankelijk je ervan bent.
De winst voor je gezondheid in het verminderen van het alcoholgebruik is belangrijk ook als je van te veel naar wat minder consumpties per dag gaat.
Meer op de site van alcoholhulp.be.

 

Voor wie begeleiding wil bij het stoppen of verminderen, bestaat een online begeleiding of zelfhulp. Dergelijke online begeleiding helpt.

Link

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gezondheid en wetenschap is een site gesponsord door de Vlaamse overheid.
Hier vind je medisch nieuws en besprekingen van de medische actualiteit.
Het redactieteam  levert echt mooi werk: onafhankelijk, kritisch en altijd gebaseerd op evidentie.

Een meerwaarde voor hen die de grotere medische  verhalen zoeken  bij de realiteit.

Bovendien krijg je de informatie in je mailbox door je te abonneren op hun nieuwsbrief en kan  je maandelijks de podcast beluisteren.

Als je echt meer wil weten over de recente ontwikkelingen (en het waarom)  van de verschillende  vaccins of  over de  nevenwerkingen van het  Astra Zeneca  of het Janssens vaccin dan zit je goed.

Bovendien  zal je bij een steeds groeiend aantal richtlijnen voortaan  ook filmpjes zien waarin  de aandoening op een begrijpelijke, visuele manier uitgelegd wordt en er worden soms  tips gegeven om problemen te voorkomen of verhelpen.

Laatste nieuwsbrief

Gezondheid en wetenschap