In de medische wereld veranderen de inzichten continu. Er worden dan ook vooral voor de arts maar ook voor de patiënt richtlijnen opgesteld.
Praktijkrichtlijnen zijn aanbevelingen waarrond in de medische literatuur min of meer eensgezindheid bestaat? Ze bieden de meest nauwkeurige en praktische informatie rond een medisch onderwerp .
De richtlijnen zelf zeker voor ongeveer een derde gebaseerd op dubbelblind onderzoeken. Dit zijn onderzoeken waarbij een groep gelijkaardige patiënten ofwel een placebo krijgt ofwel het medicament/ behandeling . Hierbij weet noch de behandelend arts noch de patiënt wat hij nu krijgt of het actief middel of het placebo. Patiënten die aan zo’n dubbelblind onderzoek meedoen moeten uiteraard ingelicht worden.
Nog even iets over het placebo-effect . Tijdens de tweede wereldoorlog ondervonden gekwetste soldaten het heilzame effect van morfine bij verwondingen. Wanneer er geen morfine meer voorhanden was durfde een arts (Henry Beecher) het aan om gewoon zoutwater in te spuiten onder het voorwendsel dat hij morfine gaf. De dokter constateerde een onmiddellijk pijnstillend effect van dit nep-spuitje en publiceerde na de oorlog zijn bevindingen : het placebo-effect .
Ondertussen is het zo dat een medicament zuiver een placebo werking kan hebben : dat wil zeggen dat de werking zuiver op illusie en suggestie kan berusteb. Placebo’s kunnen in de geneeskunde gebruikt worden, maar eigenlijk is dit de patiënt een beetje om de tuin leiden…
Natuurlijk is het wel zo dat iedere behandeling met een medicament een placebo (een soort illusie geven van verbetering ) werking kan hebben. Daarom moet in studies bewezen worden dat het medicament statistisch beter is dan het placebo. Anders wordt dit medicament of deze behandeling niet geregistreerd of wetenschappelijk aanvaard.
Als je weet dat richtlijnen slechts voor een derde bestaan uit dubbelblind onderzoek, begrijp je ook dat ze daardoor alleen al voor verbetering vatbaar zijn. Dus richtlijnen zijn op duidelijke evidente feiten gebaseerd en een hulp voor arts en patiënt. De arts kan tijden de consultatie met de patiënt zijn standpunt meegeven , en de richtlijnen raadplegen en rekening houden met de wensen en kennis van de patiënt.
Door het elektronisch medisch dossier wordt het raadplegen van richtlijnen voor hem nu veel gemakkelijker gemaakt. Wees dus niet verwonderd wanneer de arts tijdens een consultatie de computer en de beschikbare medische evdentie raadpleegt: hij gaat echt niet ten rade bij Dr. Google.